Bart Saelens, vroeger een verwoed drijver en eigenaar van een prachtige weimaraner, werkt in Brugge voor de dierenpolitie. ‘Van jagers die zich niet aan de wet houden, komen weinig klachten binnen.’

Op het einde van het telefonisch gesprek voor een interview in De Vlaamse Jager, het ledenmagazine van Hubertus Vereniging Vlaanderen, zegt hij: ‘Misschien moet ik maar eens werk maken van dat jachtexamen. Ik zeg dat nu al jaren, maar om de een of andere reden kom ik er niet toe. Nochtans, ik ging vroeger geregeld mee om te drijven op klein wild, en schoot af en toe op kleiduiven.’

Bart Saelens woont in Brugge en werkt voor de lokale politie. Vroeger bij het gerechtelijke interventieteam: ‘Een gestolen fiets, een moord: het passeerde allemaal.’ Nu, sedert oktober vorig jaar, maakt hij deel uit van de nieuwe ‘Dierenpolitie’ –een cel binnen het korps die zich integraal bezig houdt met dierenwelzijn, en die al regelmatig het nieuws haalde met spectaculaire tussenkomsten.

Klopt het dat u al opgeroepen werd voor een tijgerpython?

Ja. Dat was een slang van zeker vier meter. Een redelijk indrukwekkend beest, geel van kleur, en met een dodelijke wurggreep. Daarnaast bezat de eigenaar ook rond de vijfhonderd vogelspinnen en zwarte weduwes. Voor alle duidelijkheid: die werden allemaal goed verzorgd. Alleen: de eigenaar beschikte niet over de nodige vergunningen. En dus moest de politie ingrijpen.

Redelijk indrukwekkend.

Misschien. Maar ik kom ook op schrijnende plekken, zoals onlangs in Dudzele, waar ik een honderdtal paarden en tachtig schapen in beslag liet nemen. De paarden werden onder andere hormonaal behandeld om aan buitenlandse slachters te verkopen, en sliepen op hun eigen mest. Een van de stallen leek ieder moment ook te kunnen instorten. Op een bepaald moment, tijdens het controleren van de chip van de paarden, werd zelfs een steunbalk omver gelopen. Een portie lef is dus geen overbodige luxe.

Is Brugge de enige zone met een Dierenpolitie?

Neen. Er is ook een cel in Limburg, Antwerpen en Oostende; veel andere steden werken met een pop-updienst. Hoewel ik strikt gezien alleen mag opereren op het grondgebied van Brugge, krijg ik van omringende zones veel vragen over bijvoorbeeld wetgeving. Gelukkig krijg ik van mijn oversten veel steun, zowel qua autonomie als qua materiële ondersteuning. Dat maakt dat ik mijn werk naar behoren kan uitoefenen.

Wat zijn relatief nieuwe dierenmisdrijven?

Illegale slachterijen met vooral niet geregistreerde schapen, bedoeld voor het Offerfeest. Valt goed geld mee te verdienen. Het schaap hangt dan met zijn poten in de lucht en wordt onverdoofd de keel overgesneden. Binnenvallen bij die landbouwers gaat soms nogal gepaard met veel verbaal brutale uitspraken, maar agenten leren daarmee omgaan. Ik blijf ook overtuigd dat het verhandelen van hormonen nog steeds af en toe gebeurt. Gespecialiseerde diensten van de federale politie houden zich bezig met die materie.

Wat gebeurt er indien u een misdrijf vermoedt?

Ieder terrein waar ik dieren zie, zoals stallen en weides, mag ik in principe betreden. Ik heb daarvoor geen toestemming van de eigenaar nodig. Indien ik een misdrijf van grote omvang zie, roep ik de betrokken partners erbij, in sommige gevallen ook een slotenmaker. Ik ga niet altijd wachten tot iemand mij binnenlaat, zodat de verdachte alle tijd krijgt om het bewijs van de misdrijf teniet te doen. Enkel om een woonst te betreden, moet ik eerst toestemming vragen van de politierechter.

Van wie krijgt u allemaal tips?

De Dierenpolitie werkt in tweede lijn. Veel van de oproepen komen via de dispatching, of van andere inspecteurs die iets vreemd opmerken tijdens hun ronde en de cel vervolgens contacteren. Als dat gebeurt, geef ik eerst advies, en als het moet, kom ik ter plaatse. Ook Stad Brugge zelf geeft meldingen door, bijvoorbeeld als men weet heeft van een broodfokker of allerlei wantoestanden.

Gaat de Bruggeling goed om met zijn huisdieren?

Ik vind van wel. Voor alle duidelijkheid: het grootste deel van mijn werk bestaan erin om te controleren, te adviseren, te sensibiliseren en te wijzen op de bestaande wetgeving. Niet iedereen weet wat wel en niet mag. Het is niet altijd kwade wil, maar eerder een gebrek aan kennis. Heel veel mensen zetten bijvoorbeeld dieren te koop op Facebook of online terwijl dat verboden is. Of sommigen kopen dieren die niet op de positieve lijst staan, omdat ze nooit eerder van de CITES-wetgeving hoorden.

Valt controle van jagers ook onder uw bevoegdheid?

Het jachtdecreet maakt deel uit van de wet Dierenwelzijn. Maar daarover mocht ik nog geen oproepen ontvangen. Wat ik wel binnenkrijg, zijn berichten over stroperij, en mocht de dierencel extra bemand worden, zou ik de strijd opvoeren.

Heeft u zelf dieren thuis?

Een hond. Een weimaraner. Wat een topbeesten. Ongelofelijk trouw aan hun baasjes. Hun houding, hun stand, hun blik: alles eraan spreekt tot de verbeelding. En mits een consequente opvoeding of jachttraining zijn ze in staat ook goed te drijven en te apporteren. Ik zou nooit meer zonder kunnen.

Bent u trouwens een jager?

Neen. Maar ik ging vroeger regelmatig drijven op kleinwild in de buurt. Vond ik heel fijn om te doen. En eigenlijk wil ik al langer het jachtexamen meedoen, maar ik kom er nooit toe. Als ik erover spreek met vrienden, vinden ze dat wel raar. Enerzijds werken voor de Dierenpolitie, anderzijds de jacht verdedigen. Nochtans vind ik dat niet vreemd, omdat jacht om natuurbehoud gaat, omdat het helpt in het behoud van een sterke populatie, en omdat het landbouwers kan bijstaan in de strijd tegen wildschade. Dus wat mij betreft zie ik geen tegenspraak in wat ik professioneel en wat ik privé doe.