Naamgeving

Wetenschappelijk: Martes foina
Frans: Fouine
Engels: Stone marten
Duits: Steinmarder

Uiterlijk

De steenmarter is een middelgrote marter met een slank, langwerpig lichaam en een kenmerkende lichtbruine vacht, vaak met een witte keelvlek. Ze hebben opvallende donkere oorpluimen en variëren in grootte van 40 tot 55 centimeter in lengte, exclusief hun staart die nog eens 25 tot 30 centimeter kan toevoegen.

Voedsel

Steenmarters zijn omnivoren en hun dieet varieert sterk, afhankelijk van het seizoen en de beschikbaarheid van voedsel. Ze hebben een gevarieerd dieet bestaande uit dierlijke prooien, zoals kleine zoogdieren en vogels, maar ook plantaardig voedsel en afval.

Biotoop

Steenmarters bewonen verschillende habitats, waaronder bossen, gemengde bossen, boomgaarden, parken en soms ook landbouwgebieden. Ze zijn aanpasbaar en kunnen zowel in landelijke als stedelijke omgevingen worden gevonden.

Voortplanting

Steenmarters hebben één nest per jaar, gewoonlijk met twee of drie jongen. De paartijd valt in de zomer, en de embryonale ontwikkeling wordt gekenmerkt door een verlengde draagtijd met verlate implantatie van de bevruchte eicellen. Jongen blijven meestal bij hun moeder tot ze oud genoeg zijn om zelfstandig te overleven.

Gedrag

Steenmarters zijn voornamelijk nachtactief en hebben verschillende dagrustplaatsen verspreid over hun territorium. Deze kunnen zowel natuurlijke schuilplaatsen zijn, zoals struikgewas en boomholtes, als ook ruimtes in gebouwen, zoals zolders en schuren.

Steenmarters hebben territoria die doorgaans variëren van enkele tientallen tot een paar honderd hectare, afhankelijk van de beschikbaarheid van voedsel. Ze vertonen intra-seksuele uitsluiting, wat betekent dat zowel mannetjes als vrouwtjes geen volwassen seksegenoten in hun territorium dulden. In regio’s met een overjaarse populatie ontstaat vaak een patroon van overlappende territoria, waarbij elk stuk exclusief toebehoort aan een mannetje of een vrouwtje.

Steenmarters die op het platteland leven, hebben over het algemeen grotere territoria dan die in stedelijke gebieden, wat waarschijnlijk verband houdt met een grotere beschikbaarheid aan voedsel en schuilplaatsen. De sociale structuur blijft echter over het algemeen consistent, ongeacht de locatie.

Voortplanting:

Steenmarters hebben één nest per jaar, gewoonlijk met twee of drie jongen. De paartijd valt in de zomer, en de embryonale ontwikkeling wordt gekenmerkt door een verlengde draagtijd met verlate implantatie van de bevruchte eicellen. Jongen blijven meestal bij hun moeder tot ze oud genoeg zijn om zelfstandig te overleven.

Populatie

De populatie van steenmarters in Vlaanderen heeft de afgelopen decennia aanzienlijke veranderingen ondergaan. Historisch gezien waren ze uiterst zeldzaam en beperkt tot enkele gebieden. Vanaf de jaren ’90 nam hun aantal echter snel toe, mogelijk door een verschuiving in het ecologische type of genotype van de dieren. Deze ‘nieuwe’ steenmarters koloniseerden vanuit het zuiden verschillende regio’s in Vlaanderen, inclusief gebieden waar ze voorheen niet voorkwamen. Momenteel zijn ze bijna overal aanwezig, maar de dichtheid varieert sterk per regio.

Jacht

	Gewone Jacht
	Bijzondere Jacht
	Bestrijding

Soortenbesluit: Categorie 4 (soorten als vermeld in artikel 3, paragraaf 2, 3 en 4, waarop het Soortenbesluit alleen van toepassing is als het gaat over aspecten die niet geregeld worden in de jacht- of visserijregelgeving)

Jachtdecreet: Overig wild

In Bijlage 1 van het Soortenbesluit wordt de steenmarter geclassificeerd als categorie 4. Hierdoor valt de steenmarter niet onder de beschermde soorten volgens Artikel 9 van het besluit, en zijn de beschermingsbepalingen van Hoofdstuk 3 niet van toepassing op de steenmarter.

De steenmarter wordt geclassificeerd als ‘Overig wild’ volgens Artikel 3 van het Jachtdecreet. Desondanks is de jacht op deze soort gesloten omdat er geen jachtopeningstijd is vastgesteld waarin gejaagd mag worden op deze wildsoort. Als gevolg hiervan wordt de steenmarter de facto beschermd door het Jachtopeningsbesluit.