Wolf

De wolf in Vlaanderen

Sinds januari 2018 komen, na een lange periode van afwezigheid, opnieuw wolven voor in Vlaanderen. In 2020 plantte het in Limburg gevestigde wolvenpaar zich succesvol voort. De wolf is beschermd door Europese en Vlaamse wetgeving.

De komst van de wolf betekent een uitbreiding van de Vlaamse fauna. Tegelijkertijd is het ook een soort waarvan de aanwezigheid een maatschappelijke uitdaging vormt.

In Vlaanderen is een wolvenplan opgesteld en wordt de stand van zaken en het beleid rond de wolf regelmatig besproken op het wolvenplatform, een overleg tussen verschillende stakeholders (overheid, landbouwsector, natuursector, landeigenaars, jacht, …).

Deze webpagina  heeft als doel om relevante informatie rond de wolf en het wolvenbeleid te bundelen.

• Informatiepowerpoint ‘wolven in Vlaanderen’: deze power point gaat in op de biologie van wolven (voedsel, voortplanting, verspreiding, …), geeft details over de wolven waarvan de aanwezigheid in Vlaanderen werd vestgesteld, en gaat in op de interactie tussen wolf en de samenleving en de rol van de wolf in het Vlaamse ecosysteem en de impact op andere soorten.
• Wolvenplan Vlaanderen: het wolvenplan bevat de verschillende acties die voorzien worden op het vlak van communicatie, monitoring van wolf en mogelijke schadegevallen, schadepreventie en -vergoedingen, bescherming en instandhouding. Daarnaast biedt het document ook ecologische, maatschappelijke en juridische achtergrondinfo en voorziet het in overleg- en samenwerkingsstructuren rond de wolf. Het wolvenplan is een flexibel document, dat gaandeweg kan worden aangepast en gefinetuned. Het plan heeft tot doel om het samenleven met de wolf optimaal mogelijk te maken en te organiseren, met inachtname van potentiële conflictsituaties.
• Monitoring van wolven: Jagers spenderen heel wat tijd buiten, en merken de aanwezigheid of passage van diersoorten daardoor snel op. Ze zijn als het ware de ogen en oren van het buitengebied. Jagers werken mee aan de monitoring van de wolven. In Limburg gebeurt dit op een meer structurele manier, maar ook elders kunnen jagers hun waarnemingen doorgeven. Dit document geeft de informatie welke waarnemingen kunnen worden doorgegeven, en op welke manier ze moeten worden gedocumenteerd om de aanwezigheid van de wolf in Vlaanderen goed op te volgen.
• FAQ preventie schade aan vee en schadevergoedingen: Deze FAQ geeft het antwoord op vaak gestelde vragen als ‘Hoe kan ik mijn dieren beschermen tegen de wolf?’, ‘Wat moet ik doen bij een schadegeval?’ en ‘Hoe zit het met vergoedingen?’
  • Visie van HVV rond de wolf

Schutkring voor wolvenschade

De schutkring voor wolvenschade is de perimeter binnen de ruimere risicozone waarbinnen ook niet-professionele rundvee- en paardenhouders subsidies kunnen bekomen voor wolfwerende maatregelen. De beslissing hangt samen met een toename van wolvenaanvallen op grootvee.

De Vlaamse overheid voorziet subsidies voor veehouders die preventieve maatregelen nemen om hun vee tegen de wolf te beschermen. Het gaat om preventieve maatregelen om bestaande omheiningen wolfwerend te maken.

De subsidies zijn enkel voorzien in die gemeenten waar de kans het grootst is dat één of meerdere wolven actief kunnen zijn, de zogenaamde risicozone. De risicozone is afgebakend door het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) en Agentschap voor Natuur en Bos (ANB), en kan driemaandelijks geactualiseerd worden op basis van de beschikbare wetenschappelijke kennis over de verspreiding van wolven in Vlaanderen.

De grote meerderheid van de schadegevallen betreft aanvallen op kleinvee, voornamelijk schapen. Sinds de aanwezigheid van een volwaardige roedel in 2021 zijn er tevens schadegevallen op groter vee (o.a. runderen) vastgesteld. De meerderheid van deze aanvallen situeren zich in het najaar op het moment dat de welpen al groot zijn, maar nog niet mee kunnen jagen.

Professionele rundvee- en paardenhouders kunnen binnen de risicozone sinds medio 2021 beroep doen op een tegemoetkoming voor preventieve maatregelen. Niet-professionele rundvee- en paardenhouders kunnen dat enkel binnen een afgebakende schutkring waarbinnen rundvee en paarden beschermd kunnen worden tegen de wolf.

Als gevolg van de aanvallen op groter vee werd begin 2022 voor het eerst een schutkring ingesteld in de kern van het wolvengebied. De schutkring omvatte toen 11 gemeenten. Gelet op de aanwezigheid van gevestigde wolven in het hele territorium, waardoor het risico bestaat op een aanval op groter vee, breidde de minister de schutkring begin 2023 uit tot alle gemeenten binnen de risicozone waarbinnen een wolvenroedel gevestigd is. Daardoor telde de schutkring vanaf dan 27 gemeenten. Begin 2024 werd de schutkring nogmaals verruimd met 13 gemeenten in de Noord Antwerpse risicozone.

Onderstaande schutkring is geldig tot en met 31/08/2024