‘Door de beslissing van de Vlaamse regering om de meldingsplicht van schade aan te passen en door de rest van het Soortenbesluit grotendeels te behouden, kan de jager opnieuw met een gerust hart kraaien en eksters reguleren en blijft het verbod op het kweken van Chinese muntjakken in stand’, zegt Geert Van den Bosch, directeur van Hubertus Vereniging Vlaanderen. ‘De chaos die Vogelbescherming Vlaanderen creëerde, is daarmee bedwongen.’
Even vooraf. Op 10 januari vernietigde de Raad van State belangrijke onderdelen van het Soortenbesluit. Het Soortenbesluit bepaalt welke dieren in Vlaanderen beschermd zijn, maar ook onder welke voorwaarden een afwijking toegestaan kan worden in het kader van bestrijding en schadebeperking, belangrijk voor de fruitteelt en de landbouw.
Ten gronde sprak de Raad van State zich niet uit over de vraag of bestrijding al dan niet wenselijk is. Het rechtscollege stelde wel kritische vragen bij één specifiek punt in de wetgeving, namelijk bij de passieve goedkeuring van een melding van bestrijding. Tot voor kort kon de schadelijder een verzoek indienen, en indien het Agentschap voor Natuur en Bos niets liet weten in de daaropvolgende 24 uur, mocht de betrokkene tot actie overgaan. Die regel vond de Raad van State te vrijblijvend, en schrapte bijgevolg het hele wijzigingsbesluit uit 2016, met alle gevolgen van dien.
De Vlaamse regering, die vrijdag samen zat, wijzigt nu die procedure, in een antwoord op het arrest. Concreet gemaakt: het Agentschap voor Natuur en Bos moet in het vervolg binnen de twee werkdagen een actieve goedkeuring geven voor elke binnengekomen aanvraag. Als de administratie echter niets laat weten, komt dat feitelijk neer op een weigering, en mag de bestrijding dus niet doorgaan.
Wat de rest van het (niet gecontesteerde) Soortenbesluit betreft, besliste de Vlaamse regering om via een reparatiebesluit de huidige situatie verder te zetten. ‘Een goede zaak’, aldus Geert Van den Bosch, directeur Hubertus Vereniging Vlaanderen. ‘Het arrest zorgde voor veel onduidelijkheid, chaos en onzekerheid, en ging ironisch genoeg zelfs in tegen de belangen van een gezond vogelbestand.’
Waarom ironisch? ‘Omdat het Vogelbescherming Vlaanderen was die naar de Raad van State stapte’, aldus Van den Bosch. ‘En omdat de organisatie, als ze eerlijk is, moet toegeven dat hun demarche, vooral ingegeven door sentiment, meer kwaad dan goed deed, vooral wat de spreeuw, de gaai en de wolf betreft, soorten waarvoor ze nochtans geregeld in de bres springt.’
Of neem het verhaal van de Chinese muntjak. Die hertachtige hoort niet thuis in Vlaanderen, want vernietigt zeldzame hyacinten en verhindert de verjonging van bossen, wat dan weer effect heeft op andere soorten als dagvlinders en zangvogels, maar door het arrest was het niet meer mogelijk een verbod in te stellen op het houden en kweken ervan.
Kooien en vogelfluitjes
Door wat prima werkt grotendeels te behouden, en wat fout loopt aan te passen, kiest de Vlaamse regering nu voor ‘een pragmatische en een verstandige oplossing’, klinkt het bij de jagersvereniging, die meteen na het arrest pleitte voor een snelle oplossing. Bovendien is het weer wettelijk mogelijk om invasieve exoten te reguleren, die een bedreiging vormen voor de inheemse flora en fauna, zoals de nijlgans en dus de Chinese muntjak. En ook niet onbelangrijk: de schaderegeling voor doodgebeten schapen door de wolf is opnieuw gevrijwaard.
Ook de bestrijding van kraaien, kauwen en ekster kan weer volgens de gekende regels van 2016. Dat wil zeggen: met behulp van trechtervallen, Larsenkooien, akoestische lokmiddelen zoals een fluitje, en kunstmatige lokmiddelen zoals plastieken imitaties van vogels. ‘Voor de jagers die op vraag van schadelijders aan bestrijding doen, of die wilde fauna en flora willen beschermen, is dit goed nieuws’, aldus Van den Bosch. ‘Want die hulpmiddelen maken een efficiënte aanpak mogelijk.’