In februari stonden Rikke en Trine Jacobsen, een roodharige tweeling uit Denemarken, in het oog van een mondiale storm nadat media over de jagende zusjes hadden bericht. ‘Een verhaal over een bloeddorstige tweeling verkoopt beter dan een genuanceerde uitleg over wildbeheer.’
Een tweeling uit het noorden, met opvallend rood haar. Jong, niet onknap. Gepassioneerde jagers, en niet bang van bloed, ingewanden en controverse. In mediatermen heet dat: een goed verhaal. Gegarandeerd clickbait. En Rikke en Trine Jacobsen (26 jaar) wisten dat het ooit zou gebeuren, een belletje van een magazine om te getuigen over hun passie. Wat ze daarna niet hadden verwacht, na de publicatie, was al de rest: de bagger, de doodsbedreigingen, de online haatcampagnes.
‘De reportage maakte ons op slag beroemd in Denemarken en daarbuiten, maar niet op een goede manier’, vertelt Rikke aan de telefoon, vergezeld door Trine naast haar. De zussen, sinds hun geboorte een onafscheidelijk duo, maakten ‘met alle plezier’ een uurtje vrij om te praten met De Vlaamse Jager, het ledenmagazine van Hubertus Vereniging Vlaanderen. ‘Wie over jacht in de publieke opinie het debat wil voeren, weet: de klappen komen, de kritiek volgt, de internetridders gaan achter hun schermen plaatsnemen. Maar afgelopen weken waren niettemin heftig.’
Allebei krankzinnig
Hoe het zover kwam? In augustus van vorig jaar begon de tweeling een account op Instagram, een sociaal netwerk waarop gebruikers voornamelijk kiekjes of korte filmfragmenten publiceren. Meestal heel kunstzinnig, met speciale aandacht voor kleur, opstelling, gevoel. De zusjes Jacobsen, afkomstig uit Ry, een stadje centraal gelegen in Denemarken, beslisten ‘bewust en met een specifiek doel voor ogen’ om vooral jachtgerelateerde fragmenten te tonen.
Dat wil zeggen: ‘Zoals jagen echt is’, vertelt Trine. ‘Van de vele voorbereidingen en het nemen van habitatverbeterende maatregelen, tot de duizenden uren aanzitten zonder een schot te lossen. Van het mikken, scherpstellen en het effectief doden, tot de nabehandeling: het ontweiden, versnijden en verwerken tot vlees. En dan valt bloed niet te vermijden.’
Veel jagers op sociale media houden het inderdaad meer ‘proper’, zoals dat heet – tonen het geschoten dier enkel in zijn laatste, gracieuze houding, met een twijgje in de mond, alsof het ligt te slapen. Bijna niets schokkends of morbide aan.
Maar de zusjes Jacobsen niet. Die kiezen voor ‘de rauwe realiteit’. Een karkas verslepend aan zijn hoorns, hun handen helemaal rood en plakkerig, de kop van een eend tussen de vingers geklemd, een karkas van een ree die aan een haak hangt, met ernaast het blinkend vlees van de bouten: het wordt allemaal getoond – tot in de details, maar ook altijd vergezeld van uitleg, middels een kort tekstje (in het Engels). ‘Broodnodig om de juiste context te schetsten’, zegt Trine. ‘Wat mijn zus en ik doen past in een groter verhaal – en dat verhaal brengt logica aan. Maakt onze handelingen inzichtelijk.’
Al snel krijgt het account (naam: Hunt_Hike) een vaste schare fans. ‘Vooral bij jongeren’, aldus de beheerders. ‘Door Instagram leerden we op korte tijd veel jagers van onze leeftijd kennen. Heel handig, omdat we vroeger vooral met onze vader en zijn vrienden op pad gingen.’
Het account kreeg ook snel bekendheid buiten de landsgrenzen en stootte op de nieuwsgierige blik van een Britse journalist, die meteen contact met de tweeling legde voor een uitgebreid interview. Begin februari verscheen de weergave van dat gesprek in Media Drum World. ‘En dat was een degelijk en genuanceerd artikel’, aldus de tweeling. Maar toen begon de narigheid.
Diezelfde dag nog namen andere media en persagentschappen het verhaal over, en ging de boodschap van de zusjes een apart leven leiden. ‘De teneur van sommige vervolgstukken ging ver en miste het punt totaal. Het ging helemaal niet meer over jacht of beheer, maar over wie wij waren. Over dat we van oor tot oor glimlachten en poseerden bij dode dieren. Over onze vreemde, innige band. Sommige journalisten leken zelfs te suggereren dat we allebei krankzinnig waren, en dat we voor plezier dieren folterden’, aldus Trine.
Hun verhaal en beeltenis gingen de wereld rond. Of in moderne internettermen: gingen viraal. Na nieuwswebsites in Engeland volgden redacties in Europa, Australië en Canada. In België bracht Het Laatste Nieuws een item over de tweeling, met als titel: ‘in het brein van een jager’ en met volgende zin in de inleiding: ‘met de glimlach knallen ze eenden, dassen, wolven en andere wilde dieren naar de eeuwige jachtvelden’.
Schurft bij vossen
Gevolg? Het internet stond plots vol met hun gezichten. Een vreemde ervaring, zo omschrijven Trine en Rikke die dagen. ‘Plots kende de wereld ons als killer sluts, als die crazy rednecks. Terwijl dat helemaal niet klopt.’
Toch zullen de zussen niet inbinden, zeggen ze. En al zeker niet na alle negatieve aandacht. ‘Over jagen bestaat nog te veel onwetendheid, en op de media kan de jachtsector duidelijk niet rekenen om dat gat te vullen’, zegt Rikke, die toch één lichtpuntje ziet: door de polemiek steeg hun aantal volgers op Instagram fors. ‘Meer volgers betekent een groter bereik. En dat helpt dan weer om de mensen de juiste kennis te kunnen bijbrengen. Dat wil zeggen: de feiten, niet gekleurd door de media, maar rechtstreeks en ongefilterd gebracht door de sector zelf.
Kennis en feiten, bijvoorbeeld, betreffende het beheer van vossen. ‘Voor alle duidelijkheid: ik vind dat prachtige dieren’, zegt Rikke. ‘Maar door een soort schurft dat vaak voorkomt in Denemarken verliezen ze grote delen van hun vacht, waardoor ze langzaam doodvriezen in de winter. In mijn ogen een vreselijk einde. Daarom grijpen Trine en ik actief in, om een einde aan dat lijden te maken. Maar dat weten de mensen vaak niet die in de stad leven, en hun kennis enkel van de televisie halen.’
Hardnekkig imago
Denemarken is qua oppervlakte ongeveer anderhalf keer zo groot als België, maar telt daarentegen maar 5,7 miljoen inwoners (ter vergelijking: in Vlaanderen wonen 6,6 miljoen mensen). Het aantal jagers ligt dan weer beduidend hoger: honderdduizend tegenover twaalfduizend in Vlaanderen.
En nog een verschil tussen beide landen: volgens Trine en Rikke valt het in Denemarken al bij al mee met de ideologische tegenstanders. ‘De meeste negatieve reacties op de stroom artikelen kwamen van buitenlanders, niet van Denen. En sommige van onze vrienden zijn overtuigde vegetariërs en veganisten. Maar die respecteren onze keuze en levensstijl: een dier schieten die heel zijn leven in zijn natuurlijke habitat leefde, vinden ze ethischer dan een plofkip kopen in de supermarkt.’
Trine en Rikke groeiden op in een jagersfamilie, met hun vader als een bekende jachtopziener. Bloed, trofeeën, dode en opgezette dieren: voor de tweeling vormden die taferelen de normaalste zaak van de wereld, net zoals ademen en slapen. ‘Het hoort tot het leven’, klinkt het bij Trine. ‘Maar niet iedereen denkt zo. Daarom blijft het belangrijk dat jagers de logica van hun handelen uitleggen, tot vervelens toe.’
Maar, voegt ze daar meteen aan toe: ‘Ik maak mij geen illusies: het blijft een moeilijke kwestie. Over de jacht hangt een soort taboe, deels de schuld van Disney, die elk dier aaibaar maakte en elke jager de boeman die al dat schoons kapot schiet. De sector zal daarom blijven worstelen met haar imago, temeer omdat jagers altijd een minderheid vormen en dus vaak de politieke en maatschappelijke drukkingsmiddelen ontberen.’
X-Factor
Wat het verhaal van de tweelingszussen ook kruidt, zijn de vele markante details. Zoals hun deelname aan X-factor, negen jaar geleden, waar ze al zingend vierde eindigden. (‘Toen zagen ze er nog onschuldig uit’, aldus Het Laatste Nieuws.) Zoals het feit dat Trine, een kinesitherapeut, voor vier maanden het leger vervoegde, en daar merkte dat ze ‘zeer goed’ was in het hanteren van vuurwapens, wat haar inspireerde om haar jachtverlof te halen. Zoals het feit dat Rikke als dierkundig verpleegster werkt.
Maar vloekt dat niet: professioneel dieren verzorgen, maar in de vrije tijd andere dieren het leven benemen? Rikke zegt de vraag vaak te krijgen, maar eigenlijk, zo luidt haar antwoord, ziet ze geen tegenstrijdigheid in beide activiteiten. ‘Ten eerste: het gaat om een totaal ander perspectief. Een jager probeert een gezonde populatie op peil te houden, een dierenarts helpt het individuele dier. Bovendien, ik ben heel hard geïnteresseerd in de anatomie van beesten. Ik wil weten hoe het lichaam in elkaar zit. Als ik ga jagen, wil ik zien hoe de kogel de organen doorboorde, welke weg het projectiel aflegde. Dat vind ik fascinerend. Met andere woorden: als ik alles van dieren wil weten, en ik wil dat ze in de meest optimale omstandigheden kunnen leven en sterven, hoe kan ik dan dieren haten, zoals tegenstanders beweren?’