In de plenaire zitting van donderdag 25 april 2024 die tot diep in de nacht (3.45u) duurde, werd gedebatteerd over de kwestie van dierenrechten en hun verankering in de Grondwet. De stemming over dit cruciale onderwerp werd met een week uitgesteld. Het vereist een meerderheid van 100 van de 150 stemmen om de dierenrechten formeel in de Grondwet op te nemen, een meerderheid die mogelijks zal worden bereikt.
Wat als de jachtwetgeving wordt afgetoetst aan de Grondwet?
Niettemin heerst er aanzienlijke discussie over de reikwijdte van deze grondwettelijke bepaling. Een belangrijke vraag die op tafel ligt, is of rechters wetten met betrekking tot dieren, zoals de jachtwetgeving, kunnen vernietigen op grond van de bescherming van dieren zoals vastgelegd in de Grondwet. Stel dat het jachtdecreet wordt gewijzigd om de jacht op houtsnippen toe te staan, zou het Grondwettelijk Hof dit kunnen herzien op basis van de verankerde dierenrechten? Veel onduidelijkheden en bezorgdheden waarover sommigen zich suf piekeren.
Partijen zoals Groen, Vooruit en PvdA pleiten sterk voor de opname van dierenrechten in de Grondwet, terwijl anderen, waaronder N-VA, Vlaams Belang, CD&V en Open Vld, hier terughoudender tegenover staan. Tijdens de debatten gisteren hebben Open Vld, met name Van Quickenborne, en het Vlaams Belang, krachtig verklaard dat de jacht niet mag worden bedreigd door de voorgestelde grondwetswijziging.
Dieren in de Grondwet en de stilte van de media
Twee amendementen zijn ingediend: één door Van Quickenborne, waarin wordt voorgesteld dat dierenrechten niet kunnen worden gebruikt door rechters om de jacht te beperken, en één door Loones van N-VA, die een amendement indient met het voorstel om wetten aan dierenrechten te kunnen toetsen. Loones voegt eraan toe dat hij zijn eigen amendement zal afkeuren; het is enkel de bedoeling dat door een afkeuring – indien minstens 1/3 van het parlement hem daarin volgt door af te keuren – duidelijk wordt dat rechters dierenrechten niet kunnen aangrijpen om bv. de jacht te beperken.
Zullen dierenrechten opgenomen worden in de Grondwet? We zijn van mening dat deze ontwikkelingen een zorgwekkende koers vertegenwoordigen. Het is eveneens verontrustend hoe het parlement deze kwestie in stilte en buiten de schijnwerpers heeft behandeld. Het lijkt erop dat de media bewust hebben nagelaten hierover te berichten, mogelijk om elk maatschappelijk debat te vermijden en het parlement vrij spel te geven bij het opnemen van dierenrechten in de Grondwet. We zullen zien hoe deze zaak zich de komende dagen ontwikkelt, maar we blijven ons bij HVV stevig verzetten om dieren op te nemen in de Grondwet.
tekst: Hans-Kristof Careme