De Standaard, Het Laatste Nieuws, Het Nieuwsblad, Het Belang van Limburg én… de Vlaamse Radio-en Televisieomroeporganisatie (beter bekend als “de VRT”). Het zijn maar enkele van de Vlaamse mediakanalen die zich de afgelopen dagen en weken gretig schuldig maakten aan een georkestreerde campagne tegen het hele jachtgebeuren. Rede en respect dienden te wijken voor ophefmakende titels en oneliners, met als enige doel het genereren van zogenaamde “clicks”. Er mag gesteld worden dat er sprake is van een openlijke aanval die zijn voorgaande niet kent. Dit alles dwingt ons ertoe om op een beleefde en onderbouwde manier te reageren en beroep te doen op de deontologische regels die de journalistieke sector hoog in het vaandel draagt, of toch dient te dragen.
De afgelopen weken was het voor heel wat jagers niet bepaald prettig om de krant open te slaan. In plaats van rustig het nieuws tot ons te nemen, werden we om de haverklap met beschuldigingen en insinuaties om de oren geslagen. Het begon allemaal midden december met een verschrikkelijk ongeluk waarbij een onschuldige passant kwam te overlijden. Vervolgens hadden we het jammerlijke jachtongeluk te Oedelem op 1 januari 2023 . De reacties op sociale media hieromtrent waren van het laagste niveau. Beide zaken tonen aan dat we als jagers nooit of te nimmer laks mogen zijn omtrent de veiligheidsaspecten die de jacht maken tot wat ze is.
Jammer genoeg was dit niet het einde van hoe jagers in de media aan bod kwamen. Integendeel, het betekende een startpunt voor enkele artikelen en reportages van betwijfelbaar intellectueel allooi waarin de jacht zeer eenzijdig werd afgebeeld. De voorbeelden hiervan zijn legio. Te Brasschaat werden kogelinslagen vastgesteld in twee woningen. Het oordeel van de media? De jagers troffen schuld. Het feit dat het om volmantelkogels ging, een type kogel waarmee in de jacht niet wordt gejaagd, werd afgedaan als een fait divers. Bovendien bevinden de woningen zich op geen enkele manier in de directe nabijheid van jachtgebied. Hubertus Vereniging Vlaanderen kaartte dit direct en gefundeerd aan.
Enkele dagen later werd op het VRT-journaal een reportage uitgezonden over het uitkleuren van eigendom als jachtgebied. Zonder schaamte werd een medewerker van Vogelbescherming Vlaanderen, een organisatie die het afschaffen van de jacht in haar statuten heeft opgenomen, aan het woord gelaten. Op geen enkele manier werd aan de jachtsector de kans geboden tegengewicht te bieden tegen de ongebreidelde aannames vanuit Vogelbescherming Vlaanderen. Het uitschrijven van jachtgebied werd door de VRT quasi gepromoot.
En wat blijkt? Laat het nu net de jachtsector zelf zijn die de afgelopen jaren – proactief – meer jachtgebied uitkleurde dan alle acties van Vogelbescherming Vlaanderen samen. Van een openbare omroep zou men toch meer neutraliteit verwachten of toch minstens enige onderzoeksjournalistiek.
In alle openheid en transparantie biedt HVV sinds 2017 op haar website zelf een inkijk in de jachtplannen, via een overzichtelijke kaart.
Verder verscheen in de Standaard van 12 januari nog een vreemd artikel over de jacht in Frankrijk. Het was een aanklacht tegen de jacht. Non-argumenten en anekdotisme vierden hoogtij in het stuk van Jolien De Bauw. Er werd gesteld dat Franse jagers geen schietlessen dienden te volgen en dat de alcohol er welig tiert. De vele Vlaamse jagers die aldaar jagen of er hun jachtverlof behaalden weten wel beter. Om hun reactie, om een reactie van de Vlaamse jagers werd niet gevraagd. Eenzijdige journalistiek, zonder wederwoord.
Tot slot publiceerde de VRT op 13 januari nogmaals een artikel dat de jacht trachtte te schaden. “Meer dan 40 gezinnen in Diest willen dat hun tuinen en velden worden geschrapt als jachtgebied” luidde de titel. Men zou zich kunnen afvragen hoe relevant zo’n 40-tal gezinnen zijn op bijna 23.000 inwoners. Zou de VRT ook een artikel publiceren bij het inkleuren van nieuw jachtgebied op vraag van burgers en gemeentes in het kader van het beheer van de everzwijnenpopulaties? Het artikel stond wederom bol van de uit de lucht gegrepen beschuldigingen en insinuaties. Zo werd schaamteloos in de hoofdtekst volgende zin aangehaald: “Er zijn hier in de buurt al negen katten verdwenen op één jaar tijd”. Het verband met de jacht is hier onbestaande en onbewezen, maar toch alludeert de openbare oproep hier wel op. Een afbeelding van een jager met geluidsdemper, ten strengste verboden in België, maakte tot slot het (klungelige) plaatje af.
Vandaar dat Hubertus Vereniging Vlaanderen oproept aan alle partijen en redacties om op een eerlijke manier aan berichtgeving te doen. In tijden van fake news en complottheorieën is het niet verstandig de publieke opinie op te hitsen met als doel om meer bezoekers naar de nieuwssites te lokken. Een cursus wetgeving, een dosis gezond verstand en een kritische houding zouden toepasselijke nieuwjaarswensen zijn aan al wie de afgelopen weken hoog van de toren stond te blazen. Ook het herlezen van de (deontologische) Code van de Raad voor de Journalistiek is voor sommige redacties opportuun.
Laat ons dus eerlijk zijn in berichtgeving en ons niet vergalopperen aan emoties of publiciteit. Laat de ratio zegevieren in plaats van het populisme en verkies intellectuele eerlijkheid boven het meehuilen met de wolven. Alleen zo kunnen de gemoederen in het buitengebied tot bedaren gebracht worden. Iets wat iedereen in deze hectische tijden ten goede zou komen.
Co-auteurs:
Briek Vancompernolle – jager
Geert Van den Bosch – Hubertus Vereniging Vlaanderen