Ondanks eerdere beloftes van het kabinet worden de resultaten van het nieuw telprotocol patrijzen toch meegenomen in het besluit om de jacht op het akkervogeltje al dan niet toe te laten. Via vijf vragen geeft Hubertus Vereniging Vlaanderen meer context over die beslissing.
1. Wat vindt Hubertus Vereniging Vlaanderen van de beslissing?
De jachtvereniging laakt de aanpak van het kabinet Demir en het Agentschap voor Natuur en Bos, als administratie bevoegd voor het domein Jacht, en spreekt over ‘woordbreuk’ en ‘een aanfluiting van deugdelijk bestuur’. Lees zeker ook de open brief van het HVV-bestuur richting Zuhal Demir: ‘u bent geen minister van Jacht, maar minister tegen jacht’.
Om te beginnen: het nieuw telprotocol patrijzen moest begin dit jaar, in volle coronatijdperk, in sneltempo uitgerold worden, terwijl de methodiek nog helemaal niet op punt stond. De minister had niettemin beloofd dat 2021 een overgansjaar zou worden, gezien de moeilijkheidsgraad van de oefening. Maar dat bleek dus achteraf niet te kloppen: wie volgens het nieuw telprotocol niet voldeed aan de drie patrijzenkoppels per honderd hectare kreeg geen toestemming, zelfs degenen die in voorgaande jaren wél voldeden. (En werden ook gestraft: de wildbeheereenheden die, om welke reden dan ook, niet meededen met de nieuwe telmethodiek.)
Ondanks de enorme inspanningen van de jachtsector (qua man-uren, qua opleiding, qua vergaderingen, qua administratie) kregen de betrokken wildbeheerders ook nog geen inzage in de data en de bewerkingen met die data. Zelfs niet na veelvuldig contact vanuit Hubertus Vereniging Vlaanderen met de bevoegde instanties (kabinet, ANB, INBO). Dat gebrek aan transparantie, gecombineerd met de zakelijke en weinig verhelderende communicatiestijl van het Agentschap voor Natuur en Bos, heeft kwaad bloed gezet bij een groot deel van de betrokkenen, die zich bedrogen voelen. ‘In deze moet het altijd van één kant komen’, zegt HVV-directeur Geert Van de Bosch, ‘namelijk de jagerij’.
2. Welke acties onderneemt Hubertus Vereniging Vlaanderen nog?
Vooreerst: getroffen wildbeheereenheden adviseren om contact op te nemen met de bevoegde instanties, om mogelijk een uitzondering te bekomen in delen van het werkgebied waar de patrijs het wel nog goed doet. Daartoe zal HVV een modelbrief opstellen (maar meer informatie over dit initiatief volgt later per mail richting de WBE’s).
Daarnaast zal de belangenorganisatie, samen met een gedupeerde jachtgroep, de beslissing juridisch aanvechten bij de Raad van State, een rechtsorgaan dat zich buigt over onwettige administratieve rechtshandelingen. Maar, in alle eerlijkheid: in dat soort zaken duurt het even voor een uitspraak valt (zeker niet meer dit jachtseizoen). Toch vindt HVV het belangrijk om die stap te zetten. Uit principiële maar ook uit morele en politieke redenen: een overheid dient vooreerst haar eigen regels te volgen.
In het kader van openbaarheid van bestuur eiste HVV ondertussen ook inzicht in de wetenschappelijke rapporten en adviezen die aan de basis lagen om op de jacht op patrijs in 59 wildbeheereenheden te sluiten. Want tot heden blijft het kabinet en het agentschap (bewust) vaag over de data en de gehanteerde telmethodieken, wat alleen maar meer vragen doet oproepen. De overheid kreeg twintig dagen om te antwoorden.
Elke beslissing met betrekking tot patrijs wordt ook in het Vlaams Parlement behandeld –zeker oppositiepartij Groen stelt regelmatig vragen over het dossier. Mogelijk dat langs die weg binnenkort meer duiding komt over de juridische basis van het ANB-besluit. Want Demir nam –tot zover geweten– geen enkel wetgevend initiatief om het nieuw telprotocol als bindend te laten ‘inkantelen’.
3 .Welke acties heeft Hubertus Vereniging Vlaanderen in het verleden ondernomen in dit dossier?
Meerdere. Sinds eind juli nam HVV dagelijks contact op met ofwel de wetenschappers van INBO, ofwel de medewerkers van ANB, ofwel rechtstreeks met het kabinet, specifiek om meer te weten te komen over de brief naar de wildbeheereenheden en de beslissing van de minister. Maar de overheid bleef in deze opvallend stil en (bewust) gesloten. Wat in schril contrast stond met de maanden ervoor, waarbij de communicatielijnen wél open waren via vergaderingen, officiële brief- en mailconversaties en informele contactmomenten, zoals de bezoekjes naar demo-kerngebieden waar jagers zwaar inzetten op biotoopverbeteringen voor de patrijs. Daarbij ging het dan vooral over de concrete werkwijze van het nieuw telprotocol: het verzamelen van pootjes om een DNA-databank aan te leggen, het gebruik van werkbare kaarten, de digitalisering ervan, en nog andere details. De input van de HVV-experts (zowel de medewerkers van kantoor als de deskundigen op het veld) werd daarbij als cruciaal gezien, zeker om een voldoende groot draagvlak te creëren bij de jagers. De beslissing om de resultaten van het telprotocol alsnog mee te nemen, ondergraaft nu dat draagvlak en -erger nog- het voortbestaan van het akkervogeltje.
4. Welk risico loop ik als ik toch ga jagen op patrijs, ondanks een verbod?
Als de Vlaamse Natuurinspectie komt controleren dan zal de dienstdoende ambtenaar een inbreuk vaststellen op de jacht- en milieuwetgeving. Een beslissing die u natuurlijk kunt aanvechten in de correctionele rechtbank, maar met de kans om die te verliezen, en het risico dat uw jachtverlof wordt ingetrokken voor meerdere seizoenen. Hubertus Vereniging Vlaanderen raadt u bijgevolg aan om zich aan de regels te houden.
5. Wat met volgend jaar? Is het nog zinvol dat ik mijn patrijzen tel volgens het nieuw protocol?
Ja. Als dit jaar al het telprotocol gebruikt werd door ANB, dan zeker ook volgend jaar. Dus wie wil jagen op patrijs, moet in het voorjaar aan de slag ermee. In principe moet het ook makkelijker gaan, nu de groepen over de nodige ervaring beschikken, en niet van nul moeten beginnen en zich beter kunnen voorbereiden.
Bij het eerstvolgende contact met de administratie zal Hubertus Vereniging Vlaanderen wel pleiten voor een meer pragmatische beoordeling, en dan vooral voor wildbeheereenheden die nu niet mogen jagen omdat niet over het volledige werkingsgebied werd geteld. (Terwijl die WBE’s nochtans zwaar inzetten op biotooopverbetering en kunnen buigen op een hyperlokale sterke populatie patrijzen, maar de dupe werden omdat de ANB-berekingen voor de volledige WBE geldt.) Daardoor dreigt het risico dat mensen die in 2021 wél telden, zullen afhaken; en wie niet telde, nu ook niet zal beginnen.