Om te mogen jagen op patrijs in Vlaanderen, moeten jagers tellen hoeveel broedkoppels er in het veld leven. Dat gebeurt volgens een telprotocol van de Vlaamse overheid. Officieel begint het telseizoen op 15 januari en loopt het af op 31 maart. Met het komende telseizoen in het vooruitzicht geeft HVV-medewerker Miel Cnuts een aantal belangrijke tips.
Gebruik de webtoepassing en de telkaarten van HVV
Ik raad u aan om de webtoepassing te gebruiken in plaats van de smartphone-app. Waarom? De webtoepassing is makkelijker en sneller in gebruik. Bovendien heeft u thuis op uw computer of laptop meestal een stabielere internetverbinding dan op uw smartphone in het veld. Een stabiele internetverbinding is essentieel voor een vlotte werking van de app.
Als u de webtoepassing gaat gebruiken, moet u uw waarnemingen eerst noteren op een telkaart in het veld. Volgens het telprotocol moet de volledige open ruimte binnen een WBE vier keer geteld worden. Per telgebied resulteren de 4 telronden dus in 4 afzonderlijke telkaarten. HVV heeft duidelijke telkaarten ontwikkeld die u van ons intranet kunt downloaden. Extra tip: in de map zit ook een telformulier dat u tijdens iedere telronde moet invullen. De gegevens op dit telformulier moet u nadien invoeren in de webtoepassing. U print het telformulier het best op de achterkant van een telkaart.
Begin niet te vroeg met tellen. Start pas als de meeste kluchten uiteen zijn gevallen in koppels.
Officieel begint het telseizoen op 15 januari en loopt het af op 31 maart. Tijdens die periode zijn jagers op zoek naar patrijzenkoppels. Volgens de jachtwetgeving moeten er minstens drie koppels per 100 hectare open ruimte aanwezig zijn, over het geheel van de jachtterreinen die tot de WBE behoren, alvorens er gejaagd mag worden.
Na het broedseizoen en tijdens de koudste wintermaanden leven patrijzen in groepen, die kluchten worden genoemd. Vanaf januari beginnen deze kluchten geleidelijk uiteen te vallen, en vormen mannetjes en vrouwtjes koppels. Afhankelijk van het weer begint de koppelvorming vroeger of later.
Vorig jaar waren er in de tweede helft van januari nog veel kluchten, vanwege de koude wintertemperaturen. Hierdoor konden jagers aan het begin van het telseizoen weinig koppels waarnemen.
Koppelvorming gebeurt niet overal op hetzelfde moment. Er zijn namelijk aanzienlijke lokale verschillen. Daarom raad ik u aan om de situatie in uw jachtgebied rond 15 januari goed in de gaten te houden. In gebieden waar de kluchten op dat moment grotendeels uiteengevallen zijn, kan er gestart worden met tellen. Daar waar de patrijzen nog niet aan het koppelen zijn, wacht u beter nog even. Na enkele dagen met goed weer kan de koppelvorming snel optreden.
Leef het telprotocol correct na
Het is belangrijk dat u het telprotocol van de Vlaamse overheid nauwgezet naleeft. Een onjuiste uitvoering van het telprotocol leidt tot foutieve telresultaten, die nadelig kunnen zijn voor de jager. Zo was de gebiedsdekkendheid van de vier tellingen in de afgelopen teljaren in veel WBE’s laag, wat tot lagere populatieschattingen leidde.
De volledige open ruimte binnen een WBE moet vier keer geteld worden, aangezien het vrijwel onmogelijk is om in één telronde alle dieren te zien. Het telprotocol kunt u raadplegen op de website van het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB). Daar vindt u ook een geschreven handleiding voor de app.
Een tweede aandachtspunt is dat het ANB via een rekenkundige methode sterk afwijkende telresultaten van afzonderlijke jachtterreinen ten opzichte van het gemiddelde van de WBE kan detecteren. Deze aanpak stelt de overheid in staat om gerichte controles uit te voeren. Jaarlijks worden zowel gerichte als willekeurige controletellingen uitgevoerd bij jachtrechthouders door een externe partij.
Respecteer de deadlines
Iedere WBE die in 2025 op patrijs wil jagen, moet zich aanmelden voor het telprotocol bij het ANB. De aanmelding gebeurt door het WBE-bestuur, dat uiterlijk op maandag 27 januari 2025 een e-mail moet sturen naar [email protected]. Vermeld in de mail de naam en het nummer van de WBE. Vervolgens ontvangt de WBE één activatiecode om in te loggen in de app. Voordat de activatiecode gebruikt kan worden, moeten de individuele tellers via hun naam gekoppeld worden aan de activatiecode (zie ‘Tellers toevoegen’ in de handleiding op de website van het ANB). Zonder activatiecode kan er geen geldige telling worden geregistreerd in de app. De activatiecode van vorig jaar is dit jaar niet meer geldig.
Tot wanneer kunt u tellingen doorgeven? De smartphone-app sluit, samen met het telseizoen, af op 31 maart. Papieren telkaarten moeten vóór 1 mei gedigitaliseerd worden via de webtoepassing.
Nog vragen over het telprotocol?
Contacteer het HVV-Kenniscentrum of stuur een mail naar HVV-medewerker Miel Cnuts via [email protected].