Door de voorjaarsvangst van jonge koninginnen Aziatische hoornaar willen we de nieuwe koninginnen vangen die net uit hun winterslaap zijn gekomen maar ook de koninginnen die aan hun embryonaal nest begonnen zijn. Het tijdstip voor de voorjaarsvangst is dus februari tot maximum eind mei.
Het nut van de voorjaarsvangst wordt soms in twijfel getrokken. Echter de intensieve testen voorjaar 2023 hebben zeer duidelijk gemaakt dat omgevingen waar aan voorjaarsvangst werd gedaan in de zomer veel minder Aziatische hoornaars aanwezig waren. Het effect is er dus wel degelijk.
De jonge koninginnen worden wakker als de temperatuur 10 – 13 graden Celsius is. Vervolgens bouwt ze een klein nest, ongeveer zo groot als een pingpongbal, met een eerste raat van twaalf cellen. Onder normale omstandigheden duurt het vijf weken voordat een nieuw gelegd ei de verschillende stadia van ei, larve en pop heeft doorlopen voordat het volwassen wordt. In het embryonaal nest kan dit langer duren.
Op een gegeven ogenblik zullen de eerste werksters geboren worden. Ook deze zijn interessant om te vangen maar al snel heeft het afvangen van de vele werksters geen enkele zin meer. De impact op de expansie van het nest is dan verloren.
We gebruiken voor de voorjaarsvangst een selectieve val. De val is selectief omdat niet alle insecten de val kunnen betreden. Het normale principe van de val is de volgende: de Aziatische hoornaar en alle kleinere insecten kunnen de val betreden. De inheemse Europese hoornaar is te groot en kan niet in de val. Door de zijopeningen kunnen alle kleinere insecten de val terug verlaten. De Aziatische hoornaar kan er niet meer uit.
De val is in oorsprong ontworpen voor de zomerwerking aan de bijenstanden van de imker. In het voorjaar zijn er echter nog zeer nuttige insecten die niet volgroeid zijn en ook in de val kunnen terecht komen. Denken we maar aan de hommels.
Bij de voorjaarsvangst dienen we dus een andere methodiek te gebruiken dan deze in de zomer. Dit is zeer belangrijk om de biodiversiteit niet te schaden!
De val zetten voor de voorjaarsvangst houdt dus in dat u ten minste éénmaal per dag de val controleert op de aanwezigheid van insecten. Laat daarbij alle insecten los door de val te openen behalve als er een Aziatische hoornaar aanwezig is. In dergelijk geval kan je de val – slechts enkele minuten – in de diepvries plaatsen. De insecten geraken verdoofd, je kan de hoornaar met een pincet uithalen en doden; de rest laat je gewoon bekomen en laat ze terug los.
Je zet de selectieve val quasi overal. De Aziatische hoornaar is een cultuurvolger. Ze zoekt haar eerste nest te bouwen bij voorkeur in menselijke constructies zoals garages, carports, tuinhuizen enz.. De nesthoogte is doorgaans tussen de 2 en 3 meter hoog. Wanneer de koningin uit haar winterslaap ontwaakt, gaat ze vooral op zoek naar suikers (energie). Ze haalt deze suikers uit verschillende bronnen zoals bloemen. Daarom is het bij de voorjaarsvangst belangrijk de selectieve val te vullen met een lokstof dat suiker bevat.
U kunt elke vloeistof gebruiken die suiker bevat. Een klassiek zelf gemaakt mengsel is 1/3 witte wijn, 1/3 bier en 1/3 siroop met elkaar mengen. Je kan ook Trappit inzetten. Het grote voordeel van Trappit is dat het geen bijen aantrekt en bijzonder attractief is voor Aziatische hoornaars. Let op; breng de vloeistof zo aan dat de insecten niet kunnen verdrinken! Bijvoorbeeld via een spons. Een wiekpot kan ook. Deze is vrij eenvoudig zelf te maken.
Voor toelichting en bij vragen kan u het Vlaams Bijeninstituut steeds bevragen.
Het mailadres is [email protected] .
Ook op de website van het Vlaams Bijeninstituut kan u veel informatie waaronder videomateriaal terug vinden. www.vlaamsbijeninstituut.be
De hoornaar vallen kan u aanschaffen op de webshop van het Vlaams Bijeninstituut: Selectieve val voor Aziatische hoornaar – Webshop van het Vlaams Bijeninstituut (vlaamsbijeninstituut-webshop.be)
HVV-leden krijgen, net zoals de leden van het VBI, €5 korting.
(let op; er is veel namaak te vinden op het internet maar deze vallen hebben doorgaans geen juiste werking, zijn niet gebruiksvriendelijk en hebben zelfs grote nadelen door ondoordachte montage.)
Ook Trappit is te bekomen via bestelling te plaatsen bij [email protected] .