De laatste tijd bereiken ons berichten over onafhankelijke jachtrechthouders of WBE’s die geen afwijkingsvergunning krijgen om rechtbekken zoals de kraai, kauw of ekster te bestrijden. Bijlage 3 van het soortenbesluit, waarbij een afwijking kan worden verkregen om deze beschermde diersoorten alsnog het ganse jaar door te bestrijden, wordt door een interpretatie van AVES (“de afdeling Adviezen, Vergunningen, Erkenningen en Subsidies” binnen het ANB) momenteel niet verleend. We lichten de situatie kort even toe:
Waar wringt het schoentje?
In een AVES-weigering, die HVV kon inkijken, lezen we het volgende: “Er bestaan studies die aantonen dat de ‘kraaiachtigen’ door predatie zouden zorgen voor een bepaalde schade. Eén en ander behoort tot de natuurlijke processen binnen een ecosysteem.” M.a.w., het feit dat dit volgens een studie tot de natuurlijke processen binnen een ecosysteem behoort, is voor AVES voldoende om de vergunningen op dit ogenblik niet meer te verlenen. Men formuleert het verder als volgt: “Gelet op de onzekerheid rond de impact van kraaiachtigen op beschermde soorten, kan thans niet worden geoordeeld dat de afwijking kan worden verleend voor de ‘bescherming van wilde flora en fauna en instandhouding natuurlijke habitats’.”
Voldoende studies, maar niet in Vlaanderen
Het kenniscentrum van HVV heeft zich verdiept in enkele studies om aan te tonen aan AVES welke impact de predatie van deze rechtbekken, als opportunistische alleseters, tot gevolg heeft voor onze inheemse fauna en flora. In enkele van deze studies, uitgevoerd in Zweden, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Oostenrijk werd aangetoond dat de predatiedruk van deze opportunisten niet te overzien is en tot wel 79% van de predatiegevallen toe te schrijven was aan de kraai, kauw of ekster.
In één van die grootschalige onderzoeken van nesten van merels en zanglijsters over het gehele Verenigd Koninkrijk, stelde men een negatieve invloed van kraaiachtigen vast op het broedsucces van deze merels en zanglijsters. De mislukkingsgraad van nesten nam beduidend toe waar kraaiachtigen talrijker waren. Een ander onderzoek, naar patrijzennesten in landbouwgebieden, je weet wel, de paraplusoort die op de rode lijst staat, bleek zelfs dat kraaiachtigen de belangrijkste predatoren waren van deze nesten.
Een andere studie die de schade aan landbouwgewassen onderzocht, kwam tot volgend overzicht waar schade, aangebracht door kraaiachtigen, kan voorkomen bij landbouwgewassen:
- In de zaai- en kiemperiode: pik- en krabschade
- Vraatschade aan afrijpend fruit, akkerbouwgewassen (zoals aardappelen)
- Schade aan boomteelten
- Vraatschade aan kuilvoer en pikken van gaten in afsluitende folie
- Overlast bij landbouwbedrijven (bevuilen van gebouwen, schade aan daken en schoorstenen)
- …
Helaas bleken deze tientallen studies niet voldoende voor de dienst AVES, gezien deze niet uitgevoerd werden in het Vlaams gewest. INBO werkt momenteel aan een studie rond predatiedruk op grondbroedende akker- en weidevogels, waaronder ook predatie door kraaiachtigen. We zijn ervan overtuigd dat deze studie dezelfde bewijzen zal opleveren als de reeds uitgevoerde studies in het buitenland, en hopen alsnog dat men snel terug de kansen zal geven aan onze akker- en weidevogels door de afwijkingsvergunningen op kraai, kauw en ekster terug te verlenen.
Wat zijn de gevolgen en welke stappen moeten we ondernemen?
WBE’s of onafhankelijke jachtrechthouders die geen nieuwe vergunning verkregen hebben mogen deze beschermde wildsoorten dus niet meer bestrijden, noch met een larsenkooi of trechterval, noch met het geweer of roofvogel. Zij mogen ook niet langer levende lokvogels in hun bezit hebben, want ook dat is onderdeel van de afwijkingsvergunning.
We adviseren om alle aantoonbare schade, aangebracht aan landbouwgewassen, opslagplaatsen van oogst, schade aan woningen en/of landbouwbedrijven, alsook directe schade die kraaien, kauwen of eksters aanrichten aan inheemse fauna (akkervogels, hazen, enz…) te melden op de website van wildinzicht.be. Via onderstaand filmpje kan je zien hoe je een schade-melding moet ingeven.
Indien u als WBE of onafhankelijk jachtrechthouder geen antwoord ontvangt op een vergunningsaanvraag, of een weigering ontvangt, neem dan contact op met het HVV Kenniscentrum – [email protected] of 02 242 00 45