Gisteren, op 26 november 2023, beleefde ik een jachtervaring die mijn kijk op de jacht met de roofvogel voorgoed veranderde. Als jachtrechthouder opende ik mijn jachtveld voor enkele ervaren valkeniers en hun indrukwekkende metgezellen: een steenarend en twee haviken. Deze bijzondere dag heeft niet alleen mijn respect voor de kunst van de valkerij vergroot, maar ook enkele hardnekkige vooroordelen over jagen met roofvogels ontkracht. Het is niet voor niets dat ‘de kunst van de valkerij’ erkend is door UNESCO als immaterieel cultureel erfgoed.
Mijn respect voor de luchtmacht
Een veel voorkomend misverstand over valkerij is dat roofvogels willekeurig door de lucht zweven op zoek naar hun prooi. Niets is minder waar. De valkeniers die ik uitnodigde, dragen hun roofvogels gedurende de hele dag op hun arm voordat ze hen vrijlaten om te jagen op een door hen gekozen prooidier. Dit proces is vergelijkbaar met een jager die, gewapend met een geweer, beslist welk wild hij wil strekken, of ervoor kiest om niet te schieten in bepaalde situaties.
De jacht werd uitgevoerd met drie roofvogels: een imposante steenarend en twee behendige haviken. De steenarend weegt bijna 5kg en werd door de valkenier de ganse dag op de arm gedragen. Ik vermoed dat hij vandaag een afspraak bij de kinesitherapeut op zijn verlanglijstje had staan. De adembenemende vleugelslag van de arend met zijn koninklijke grandeur, en de snelle wendbaarheid van de haviken waren een lust voor het oog. Hoewel we hoofdzakelijk jaagden op hazen, slaagden de roofvogels er niet in er één te slaan. “Slaan” verwijst naar het vermogen van de roofvogel om zijn prooi aan te vallen en vast te grijpen met zijn klauwen, waardoor de prooi gevangen wordt. De sierlijkheid en beweeglijkheid van de roofvogels wogen helaas niet op tegen de manoeuvres van de hazen.
De vos koos het hazenpad
Opmerkelijk genoeg slaagde een vos er ook in om snel te ontsnappen, zelfs voor de snelle steenarend. Interessant feitje: de steenarend die deelnam aan de jacht is bijna 10 jaar oud en heeft gedurende zijn leven al enkele vossen en een 30-tal reeën met succes geslagen, in het buitenland weliswaar. Hij is er als het ware in gespecialiseerd.
Wat deze ervaring zo bijzonder maakte, was niet alleen het schouwspel van de jacht, maar ook de nadruk op ethiek en weidelijkheid door de valkeniers. De liefde en zorg die ze toonden voor hun roofvogels waren duidelijk merkbaar. Toen één van de haviken onfortuinlijk tegen een prikkeldraad vloog van een paardenweide wat verderop, ontfermde de valkenier zich over de vogel met dezelfde bezorgdheid en aandacht als ik heb voor mijn eigen kind als die acrobatisch met de fiets valt.
Het was een dag waarin respect voor de natuur en het wild centraal stond.
De kunst van de samenwerking tussen valkenier en roofvogel
Hoewel geen enkele haas werd geslagen, was het fascinerend om getuige te zijn van de samenwerking tussen valkenier en roofvogel. De valkeniers hebben bewezen dat deze oude jachttraditie niet alleen weidelijk is, maar ook een vorm is van respectvolle interactie tussen mens en dier.
Ik ben blij dat ik deze dag heb kunnen ervaren en ben vastbesloten om er een jaarlijkse traditie van te maken. Het was niet alleen een jachtervaring, maar ook een kans om de schoonheid van de natuur te bewonderen en een diepere connectie te voelen met de eeuwenoude kunst van de valkerij.
Ik nodig iedereen uit om deze unieke manier van jagen te ontdekken en te waarderen, waarbij respect voor de natuur en de dieren centraal staat. Het uitnodigen van een valkenier of enkele valkeniers tijdens een jachtdag bezorgt je een onvergetelijke ervaring. Hierbij zullen zowel jagers als niet-jagers, maar ook voor- en tegenstanders van de jacht, veel respect opbrengen voor deze eeuwenoude jachttraditie.
The chase is better than the catch!
Christophe Rutsaert
