Blauwalgen gedijen in stilstaande en geëutrofieerde wateren, vooral bij hoge temperaturen. Ze vormen een blauwgroene tot roodbruine, olieachtige laag op het water en kunnen gifstoffen produceren die schadelijk zijn voor zowel mens en dier.
Mensen en dieren kunnen ziek worden bij contact met water dat deze gifstoffen bevat, via inname, huidcontact of door het inademen. Dit kan leiden tot maag- en darmklachten, huidirritatie, irritatie van ogen en oren, hoofdpijn, ademhalingsklachten, allergische reacties, astma, duizeligheid, ademhalingsproblemen, sloomheid en krampen.
Blauwalgen hebben een negatieve impact op in het wild levende dieren. Een overmatige groei van blauwalgen verstoort de voedselketen in het water omdat ze minder geschikt zijn als voedsel voor waterdieren dan ander plankton. Bovendien leidt de bloei van blauwalgen tot schommelingen in de zuurstofniveaus, met hoge zuurstofniveaus overdag door fotosynthese en lage zuurstofniveaus ‘s nachts wanneer de algen zuurstof verbruiken. In het najaar, wanneer de algen massaal afsterven, kan het zuurstofniveau zo sterk dalen dat vissen en andere waterdieren sterven. Bovendien bevordert zuurstoftekort de ontwikkeling van botulisme, een door ons welgekende ziekte die dodelijk is voor watervogels en vissen.
Het is voor jagers belangrijk om te weten dat de gifstoffen van blauwalgen zich kunnen ophopen in de organen en spierweefsel van watervogels. Hoewel er nog beperkte wetenschappelijke informatie beschikbaar is, wordt geadviseerd om waterwild uit gebieden met blauwalgenbloei te vermijden. Het is ook verstandig om het consumeren van waterwild te vermijden, zelfs na het einde van de grote bloei, omdat de gifstoffen in vis en waterwild kunnen aanhouden en koken de gifstoffen niet verwijdert.
Gezien waterwild mobiel is en niet altijd op dezelfde locatie foerageert, raden we aan om geen waterwild te consumeren zodra blauwalgenbloei op verschillende plaatsen in de buurt wordt gemeld.
De jachtsector heeft dagelijks ogen in het veld. Denk je dus zelf blauwalgen op te merken?
- In een waterloop: contacteer de milieudienst van de gemeente
- Bij een zwem- of recreatievijver: contacteer de waterbeheerder (in de meeste gevallen de gemeente)
Meer informatie en foto’s van blauwalgen op het water:
https://www.vmm.be/water/kwaliteit-waterlopen/blauwalgen
https://www.natuurenbos.be/opgelet-voor-blauwalgen